Je leest het goed. Het staat er echt. En de vraag is nog serieus ook.
Afgelopen zomer mocht ik een verleuker- en enthousiasmetraject draaien op een afdeling van een ziekenhuis. Ik sprak veel mensen. Zowel eigen personeel als patiënten (opgenomen voor een operatie en op de poli). De ideale manier om meer over een organisatie te weten te komen is ook mee te “snuiven”. Zodoende heb ik veel plaatsen gezien, maar vond ik de pre-ok wel “ver” genoeg. Wat een superfijne en lieve mensen heb ik daar trouwens aan het werk mogen zien. Die voelen als geen ander dat verleuken vooral ook gaat over aandacht, liefde, empathie en warmte.
Terug naar de gesprekken. In het bijzonder die met de medewerkers. Bijna allemaal mensen met een groot hart voor de zorg. Dat is de reden waarom ze voor dit vak hebben gekozen. Een groot deel van die mensen geeft aan dat ze het druk hebben. De hoge werkdruk is en blijft letterlijk een zorg.
Een discussie of drukte terecht is, ben ik nooit zo’n voorstander van. Het gevoel zegt genoeg. Wel vind ik dat het woord “druk” te vaak wordt genoemd. Dat heeft gevolgen voor je mentale weerbaarheid. Je wordt er bepaald niet rustiger van. Druk kan een positieve invloed op je functioneren hebben, maar dat is niet de druk die hier wordt bedoeld.
Overigens laat je het wel uit je hoofd om te zeggen dat je het niet (zo) druk hebt, want voor je het weet, word je door je manager “beloond” voor deze fijne situatie door je extra werk toe te stoppen. Bijzondere situatie. We functioneren veel beter als we het niet té druk hebben en als we een keer in die prettige situatie zitten dan doet de leidinggevende er dus alles aan om er voor te zorgen dat je het weer druk krijgt.
Terug naar de situatie in het ziekenhuis. Ik stelde voor om het woord “druk” in de ban te doen. Ik besprak dat met meerdere groepen. Ik stelde voor dat ze een ander woord zouden verzinnen in plaats van druk. Het te vervangen door een codewoord. Ze mochten zelf met suggesties komen.
Het duurde even voordat het idee werd begrepen en geaccepteerd, maar hoe meer er over werd gesproken hoe leuker ze het vonden. We hielden een 10-minuten brainstorm voor het verzinnen van een codewoord, waarna een democratische stemming volgde. De uitkomst was “olifant”.
Zo gezegd, zo gedaan. Vanaf de maandag daarna werd niet meer gezegd: “ik heb het druk” of “wat is het druk op de afdeling”, maar: “ik heb het olifant” en “het is best olifant hier”.
De reacties waren ineens heel anders. Vrijwel iedereen, een enkeling vond het stom, moest lachen om de opmerking. De sfeer veranderde door één woord anders in te zetten. Patiënten vroegen af en toe: “wat zeg jij nou?” Je kunt je voorstellen dat daar samen om werd gelachen.
Ineens had druk een andere lading gekregen. Het was leuk geworden om het te zeggen. De mensen werden er rustiger van.
